ΨΗΦΙΣΜΑ του 6ου Συνεδρίου του ΣΟΛΑΡ

Πραγματοποιήθηκε στις 17-19-12-2010
στην Χαλκίδα

Εμείς οι συγκεντρωθέντες στην Χαλκίδα στις 17 και 18 Δεκεμβρίου του 2010, στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο του ΣΟΛΑΡ δηλώνουμε ότι σήμερα η χώρα μας διαθέτει την γνώση, την ικανότητα και τις δυνάμεις να προχωρήσει σε μία ριζική υπέρβαση του φαύλου κύκλου της αυθαίρετης δόμησης και της στρεβλής οικιστικής και πολεοδομικής ανάπτυξης. Πιστεύουμε ότι ανακαίνιση των κτιρίων και των πόλεων, με βιοκλιματικά και φιλο-περιβαλλοντικά κριτήρια και με χρήση οικολογικών υλικών, μπορεί σήμερα να δημιουργήσει μία αξιοβίωτη οικονομική πρόοδο και την δημιουργία δεκάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας στην χώρα μας με οικονομικά ανταποδοτικό τρόπο. Δηλώνουμε την ακλόνητη πεποίθησή μας ότι η πράσινη ανάπτυξη αποτελεί άμεση αναπτυξιακή προτεραιότητα για την χώρα μας και πρέπει όλοι πολίτες να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Θεωρούμε ότι ...η ανάπτυξη αυτή δεν μπορεί να γίνει με βάση γραφειοκρατικές αποφάσεις αλλά με την πλήρη συμμετοχή των ενεργών δυνάμεων της κοινωνίας, με ιεραρχημένες προτεραιότητες και επεμβάσεις που είναι ανταποδοτικές για τον πολίτη και με πλήρη σεβασμό στα οικονομικά των πολιτών. Με ανησυχία παρακολουθούμε φαινόμενα διαστρέβλωσης των δεδομένων και παραπλάνησης της αγοράς, στο όνομα της εξοικονόμησης ενέργειας, με προφανή σκοπό τον άκοπο πλουτισμό ή την ενδυνάμωση της γραφειοκρατίας.

Με ανησυχία παρατηρούμε την πλήρη απονέκρωση της διαδικασίας έκδοσης των οικοδομικών αδειών στην χώρα μας λόγω μίας στρεβλής και βεβιασμένης εφαρμογής των νέων διατάξεων του ΚΕΝΑΚ. Η βεβιασμένη μετάβαση στον νέο γραφειοκρατικό σύστημα ενεργειακής αποτίμησης των κτιρίων, αντί για τόνωση, τελικώς επέφερε νέκρωση της οικονομικής δραστηριότητας. Απαιτείται η άμεση δραστική απλοποίηση του ΚΕΝΑΚ ώστε η ενεργειακή μελέτη να καταστεί απλή και συνεκτική και όχι να κατατρύχει τους μελετητές με θέματα τριτεύουσας σημασίας, τα οποία έχουν να προσφέρουν ελάχιστα στην βελτίωση της ακρίβειας των υπολογισμών.

Με ανησυχία παρακολουθούμε, επίσης, την θέσπιση του «ενεργειακού επιθεωρητή» ο οποίος αντί να είναι ένας απλός «πιστοποιητής» όπως επιτάσσει η Οδηγία 91/2002, εξελίσσεται σε ένα μηχανισμό παρακολούθησης και καταγραφής των πάσης φύσεως οικοδομικών αυθαιρεσιών των πολιτών. Με τον τρόπο αυτό υπονομεύεται εξ’ αρχής η εθνική προσπάθεια για εξοικονόμηση ενέργειας στον ενεργοβόρο κτιριακό τομέα της χώρας, διότι ο θεσμός αυτός θα προκαλέσει την αποστροφή των πολιτών. Θεωρούμε ότι η «επιθεώρηση» θα πρέπει να περιοριστεί αυστηρά στα καθήκοντα της «πιστοποίησης» κτιρίων και για τον σκοπό αυτό η χώρα χρειάζεται «πιστοποιητές» και όχι «επιθεωρητές». Εξ’ άλλου το άσυλο της κατοικίας είναι κατοχυρωμένο συνταγματικά και δεν είναι δυνατόν να παραβιάζεται, και μάλιστα υποχρεωτικά, από τον οποιοδήποτε «επιθεωρητή», ο οποίος θα λειτουργεί σαν τα μάτια και τα αυτιά ενός κράτους- μεγάλου αδελφού, και ο οποίος αντί να εξυπηρετεί την άμεσης προτεραιότητας υπόθεση της εξοικονόμισης ενέργειας στα κτίρια, θα λειτουργήσει σαν πραίτωρας των ίδιων συμφερόντων, που επί 10 χρόνια δεν επέτρεψαν την εφαρμογή του λεγόμενου ΚΟΧΕΕ, καθιστώντας την χώρα μας περίγελο στα μάτια των άλλων ευρωπαικών χωρών, των ίδιων κέντρων που έδωσαν λυσσαλέα μάχη να επιβάλλουν αντί του κτιρίου αναφοράς, την προσομοίωση των κτιρίων, μέσω πανάκριβου λογισμικού που μόνο αυτοί διέθεταν, και μέσω άλλου αντίστοιχου που ήταν έτοιμοι να πουλήσουν στους έλληνες μηχανικούς-μελετητές. Των ίδιων ανθρώπων που άλλοτε λειτουργούν σαν μη- κερδοσκοπικές (στην ουσία κερδοσκοπικές) εταιρείες, άλλοτε σαν μη-κυβερνητικές (στην ουσία κυβερνητικές) ομάδες, και άλλοτε σαν εξειδικευμένοι επιστήμονες, αλλά στην ουσία έμποροι και επιχειρηματίες.

Σήμερα το επίσημο σύστημα αποτίμησης της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια της χώρας απέχει πολύ από όλα τα διεθνή πρότυπα. Θεωρούμε ότι οι αρχές της διαχείρισης ενέργειας, πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα στην χώρα μας για κάθε δράση όπου διατίθεται δημόσιο χρήμα με βάση τα διεθνή πρότυπα. Με βάση τις αρχές αυτές, η εξοικονόμηση ενέργειας αποτιμάται αναφορικά με τις πραγματικές καταναλώσεις και όχι με τις ιδεατές προβλέψεις του ΚΕΝΑΚ οι οποίες είναι εξωπραγματικές. Σε μία περίοδο οικονομικής κρίσης, δεν είναι δυνατόν να γίνει ανεκτή οιαδήποτε σπατάλη του δημοσίου χρήματος. Ουδεμία επιδότηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα απαιτείται. Τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας είναι από μόνα τους οικονομικώς ανταποδοτικά και δεν χρειάζονται περαιτέρω ενισχύσεις. Αρκούν μόνο φορολογικά κίνητρα για την ενθάρρυνση των επενδύσεων αυτών.

Από την άλλη πλευρά η πολιτεία οφείλει να ανταποκριθεί επιτέλους στις υποχρεώσεις της για χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Χωρίς αυτόν τον σχεδιασμό, δεν είναι δυνατόν να ανατραπεί ριζικά ο φαύλος κύκλος της αυθαίρετης δόμησης. Ο σχεδιασμός αυτός θα πρέπει να στηριχθεί σε κριτήρια φέρουσας ικανότητας κάθε περιοχής ως προς τους συντελεστές δόμησης. Πρωτίστως όμως θα πρέπει να στηριχθεί στο δικαίωμα πρόσβασης στον ήλιο και στον αέρα. Σε ότι αφορά τις επεκτάσεις σχεδίων πόλεων και την αντίστοιχη αναθεώρηση του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ΓΟΚ) στον τομέα αυτό, θα πρέπει επιτέλους να θεσμοθετηθούν κατηγορίες περιορισμού της σκίασης του ενός κτιρίου από το άλλο.

Επίσης η πολιτεία οφείλει να προχωρήσει σε σημαντικές αυτοχρηματοδοτούμενες δράσεις για την ανάπλαση των πόλεων. Θα πρέπει άμεσα να καταρτιστούν σχέδια για την δημιουργία κοινοχρήστων χώρων στα κέντρα των πόλεων. Οι κοινόχρηστοι αυτοί χώροι μπορεί και πρέπει να δημιουργηθούν με ανταλλαγή αστικής ιδιωτικής γης με δημόσια ρυμοτομημένη γη. Η ρυμοτόμηση της δημόσιας γης θα πρέπει να γίνει με καθαρά κριτήρια «πράσινης πολεοδόμησης», δηλαδή με δικαίωμα πρόσβασης στον ήλιο και στον αέρα, με δικαίωμα πρόσβασης στα δημόσια μέσα μεταφοράς και με χρήση χώρων με πρώην βιομηχανική ή εμπορική χρήση, όπως είναι ο χώρος του αεροδρομίου του Ελληνικού. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένας μηχανισμός αυτοχρηματοδοτούμενης οικιστικής και πολεοδομικής ανάπτυξης, ο οποίος θα αποτελέσει την ατμομηχανή για την ανάκαμψη της οικονομίας. Δυστυχώς όμως αντί αυτού το Ελληνικό, ίσως η τελευταία ευκαιρία της Αθήνας και του Πειραιά, κινδυνεύει να μετατραπεί σε καζίνο και εμπορικά κέντρα.
Επίσης, στην σημερινή Ελλάδα, αντί οι Α.Π.Ε. να αποτελέσουν δικαίωμα και υποχρέωση κάθε πολίτη, για την δωρεάν παραγωγή , σε ατομικό επίπεδο ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο και τον άνεμο, υποσκελίζονται από την λανθασμένη και εξωφρενική μετατροπή καλλιεργήσιμης γής, σε φωτοβολταικά πάρκα, και της καταστροφής τοπίων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους σε αιολικά πάρκα, λόγω της ηθελημένης έλλειψης εθνικού χωροταξικού σχεδίου για την εφαρμογή των Α.Π.Ε., πράγμα που θα επέτρεπε και την σωστή χωροθέτηση αιολικών πάρκων, και την αποφυγή καταστροφής της ελληνικής φύσης και του ελληνικού τοπίου, που δεν αποτελούν όπως συμφέρει κάποιους πονηρούς επενδυτές, res nullius,( ιδιοκτησία κανενός), αλλά res pubblica, ( δημόσιο αγαθό, κοινή ιδιοκτησία όλων των πολιτών).

Στον τομέα, ακόμη, της παραγωγής και διάθεσης οικολογικών οικοδομικών υλικών, η Ελλάδα είναι ουραγός, αντί να είναι πρωτοπόρος. Εξαιρετικές ελληνικές βιομηχανίες, όπως στον τομέα των χυτοσιδηρών τζακιών κλείνουν, ελλείψει κρατικής υποστήριξης, άλλες στον τομέα των θερμομονωτικών υλικών , κινδυνεύουν, εξ αιτίας των εξωφρενικών απαιτήσεων του νέου Κενακ, που φαίνεται να πριμοδοτεί συγκεκριμένα υλικά, ( την στιγμή που δεν πριμοδοτεί το άμεσο ηλιακό κέρδος στα κτίρια, πράγμα ανήκουστο και αντι-επιστημονικό). Υλικά εξαιρετικά καρκινογόνα και παρά τις σχετικές απαγορεύσεις, εξακολουθούν να κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, και κανένας κρατικός φορέας δεν αναλαμβάνει υπεύθυνα να ενημερώσει τους έλληνες πολίτες.

Στον τομέα της γεωβιολογίας, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, γιατί σε μια χώρα με μεγάλες περιοχές του εθνικού της εδάφους, να αντιμετωπίζουν προβλήματα ραδονίου, θα έπρεπε πρίν την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας, να προηγούνται μετρήσεις και λήψη σχετικού πιστοποιητικού. Επίσης είναι απαράδεκτο να διέρχονται πυλώνες και γραμμής υπερυψηλής τάσης, σε κατοικημένες περιοχές, και η επιστήμη της γεωβιολογίας, που αφορά και το δίκτυο των γραμμών Χάρτμαν, που αποτελεί διδακτικό αντικείμενο σε πολλά ευρωπαικά πολυτεχνεία, στην Ελλάδα να εφαρμόζεται, δήθεν, από αμόρφωτους κομπογιαννίτες, χωρίς πανεπιστημιακού επιπέδου κατάρτιση.

Τέλος τραγική είναι η κατάσταση, και στο τομέα της εφαρμογής της ανακύκλωσης των μπάζων στα κτίρια, και αυτό παρά την σχετική κοινοτική οδηγία, αλλά και στον τομέα της κομποστοποίησης και της επαναχρησιμοποίησης των υλικών. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στις πρωτοβουλίες για την σωτηρία περιοχών από την κατασκευή ΧΥΤΑ, σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, και αρχαιολογικής αξίας, όπως είναι η περίπτωση της Κερατέας, και την αντίθεση μας στην λογική, σε άλλες περιπτώσεις, όπου οι κάτοικοι αντιδρούν με το επιχείρημα "πάρτε τα σκουπίδια σας από εδώ, και βάλτε τα κάπου αλλού".
Ζητάμε άμεσα:
Α. την κατάρτιση ενός πράσινου Γ.Ο.Κ., με κατοχύρωση, conditio sine qua non, ήτοι αναγκαία προϋπόθεση, για κάθε πράξη της διοίκησης στον οικιστικό τομέα και στην δόμηση, και αναφαίρετο δικαίωμα, κάθε πολίτη στον ήλιο και στον άνεμο.
Β. τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης, σε τόπους όπου η "οικο-χωριτικότητα" υπερβαίνει ένα ελάχιστο ποσοστό.
Γ. την αλλαγή και την απλούστευση του γραφειοκρατικού ΚΕΝΑΚ, στον οποίο πρέπει να συμπεριληφθεί υποχρεωτικά το άμεσο ηλιακό κέρδος στα κτίρια.
Δ. την κατάργηση της αντισυνταγματικής και αντιδημοκρατικής δήθεν, επιθεώρησης των κτιρίων, και την αντικατάσταση της με την ενεργειακή πιστοποίηση.
Ε. την σύνταξη ενός εθνικού χωροταξικού σχεδίου, για την ανάπτυξη των Α.Π.Ε., και την κατοχύρωση του δικαιώματος των ελλήνων πολιτών , στην παραγωγή, σε ατομικό επίπεδο, ενέργειας.
Ζ. την ενίσχυση της παραγωγής ελληνικών οικοδομικών προιόντων, και την αυστηρή απαγόρευση της πώλησης καρκινογόνων υλικών.
Η. την υποχρεωτική μέτρηση, τουλάχιστον , του ραδονίου, πριν την λήψη μίας οικοδομικής άδειας.
Και Θ. την άμεση εφαρμογή της ανακύκλωσης των μπάζων στις οικοδομές.
"πείθεσθαι τοις ακριβεστέροις", Αριστοτέλους, μετά τα Φυσικά, κεφάλαιο Λ.

Χαλκίδα, 19-12-2010
Εγκρίθηκε δια βοής από τους 250 συνέδρους, του 6ου πανελληνίου συνεδρίου του Σ.ΟΛ.ΑΡ.